สูตรปุ๋ยตัวเลข N-P-K บอกอะไรบ้าง? ถอดรหัสตัวเลขบนถุงปุ๋ยแบบง่าย ๆ
เข้าใจง่าย! สูตรปุ๋ยตัวเลข N-P-K บอกอะไรบ้าง? ถอดรหัสตัวเลขบนถุงปุ๋ยง่าย ๆ อ่านได้ด้วยตัวเอง
พี่น้องชาวเกษตรกรเคยสงสัยกันไหมว่า ตัวเลข 16-16-16 หรือ 25-7-7 บนถุงปุ๋ยหมายความว่าอะไร? ถึงแม้ว่าจะซื้อปุ๋ยตามร้านแต่ก็ไม่เข้าใจอยู่ดีว่าตัวเลขเหล่านั้นหมายความว่าอะไร ต้องบอกว่าตัวเลข 3 ตัวบนถุงปุ๋ยนั้นคืออัตราส่วนของ N-P-K ซึ่งเป็นส่วนผสมที่สำคัญอย่างมากต่อการเจริญเติบโตของพืชนั่นเอง
บทความนี้ CMT จะมาอธิบายว่าตัวเลข N-P-K คืออะไร แต่ละส่วนช่วยอะไรบ้างแบบเข้าใจง่าย รับรองว่าอ่านจบแล้วเลือกซื้อปุ๋ยถูก เหมาะกับพืชที่ปลูกแน่นอน!
สูตรปุ๋ย N-P-K คืออะไร?
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกับสูตรปุ๋ย N-P-K ก่อนว่าคืออะไร สูตรปุ๋ย N-P-K ที่มีลักษณะเป็นตัวเลขบนถุงปุ๋ยนั้นคือเปอร์เซ็นต์ของแร่ธาตุแต่ละชนิดที่มีอยู่เรียงตามลำดับ โดยเป็นแร่ธาตุดังต่อไปนี้
- N : ไนโตรเจน
- P : ฟอสฟอรัส
- K : โพแทสเซียม
ซึ่ง N-P-K ธาตุอาหารที่พืชต้องการ ดังนั้นหากตัวไหนที่มีตัวเลขสูงกว่า ก็แปลว่ามีสารอาหารชนิดนั้นนมาก การที่พี่น้องเกษตรกรรู้ว่าตัวเลขไหนบอกปริมาณอะไร จะช่วยให้เลือกซื้อปุ๋ยให้เหมาะกับพืชได้มากขึ้น
ดังนั้นหากพี่น้องเกษตรกรสงสัยว่า ปุ๋ยสูตร 15-15-15 คืออะไร? ก็จะหมายความว่า เป็นปุ๋ยเคมี N-P-K ที่มี N 15%, P 15% และ K 15% นั่นเอง
ตัวเลข N-P-K บนถุงปุ๋ย ช่วยอะไร?
รู้จักกันไปแล้วว่า ตัวเลขและตัวอักษรบนถุงปุ๋ยหมายความว่าอะไรบ้าง ทีนี้มาดูกันว่าแร่ธาตุแต่ละตัวนั้นมีประโยชน์อย่างไรกับพืช เพื่อที่จะได้เลือกซื้อปุ๋ยได้ตรงกับความต้องการ เช่น เน้นใบ หรือเน้นผล เป็นต้น
N = ไนโตรเจน (Nitrogen)
ไนโตรเจน หรือ N จะเป็นธาตุอาหารที่ช่วยเรื่องใบเขียว และการเจริญเติบโตของลำต้น โดยพืชที่ต้องการไนโตรเจน จะเป็นพืชที่เน้นกินใบ เช่น ผักกวางตุ้ง ผักกาด กะหล่ำปลี ผักบุ้ง คะน้า
P = ฟอสฟอรัส (Phosphorus)
ฟอสฟอรัส หรือ P เป็นสารอาหารที่ช่วยบำรุงราก เร่งการแตกราก เร่งดอกให้ติดผล โดยพืชที่ต้องการฟอสฟอรัสก็จะเป็นพืชตระกูลผลไม้ กะหล่ำดอก ดอกแค ข้าวโพด แครอท ส้ม
K = โพแทสเซียม (Potassium)
โพแทสเซียม หรือ K เป็นสารอาหารที่ช่วยเรื่องความแข็งแรง ต้านทานโรค บำรุงหัว ผล และเพิ่มความหวานของผล พืชที่ต้องการโพแทสเซียมสูงจึงจะเป็นพืชตระกูลผลไม้ มันฝรั่ง มันสำปะหลัง เป็นต้น
อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม : ปุ๋ยอินทรีย์ VS ปุ๋ยเคมี ต่างกันยังไง? ใช้อย่างไรให้เหมาะ?
ตัวอย่างสูตรปุ๋ยยอดนิยม และใช้กับพืชชนิดไหนได้บ้าง?
ถ้าพี่น้องชาวเกษตรกรคนไหนยังเลือกซื้อปุ๋ยไม่ถูก ลองมาดูสูตรปุ๋ย NPK ยอดนิยมกันว่ามีอะไรบ้าง และแต่ละสูตรนิยมใช้กับพืชแบบไหนกัน
1. เน้นเร่งโต ลำต้นยืด ใบเขียว: เลือกปุ๋ยที่ตัวเลขแรกเยอะที่สุด เช่น
- 25-7-7 ใช้กับพืชผักทั่วไป
- 46-0-0 เร่งโต ใบเขียว
- 15-15-15 เน้นสมดุล ใช้กับพืชได้หลากหลายชนิด
2. เน้นผล เพิ่มคุณภาพความหวาน: เลือกปุ๋ยที่เลขตัวสุดท้ายเยอะที่สุด เช่น
- 14-14-21 ช่วยบำรุงผล ให้สีสวย
- 13-13-21 ช่วยบำรุงผล เร่งสี
- 8-8-24 เน้นเพิ่มคุณภาพความหวานของผล
3. เน้นติดดอก: เลือกปุ๋ยที่เลขตัวกลางเยอะที่สุด เช่น
- 15-30-15 ช่วยเร่งดอก
- 8-24-24 ช่วยเร่งดอกสำหรับไม้ผล
- 12-24-12 ช่วยเร่งดอกสำหรับไม้ดอก
หากพี่น้องชาวเกษตรกรยังมีข้อสงสัยเกี่ยวกับสูตรปุ๋ย NPK อื่น ๆ นอกจากนี้ เช่น ปุ๋ยสูตร 20-10-10 ใช้กับพืชอะไร ก็สามารถสังเกตได้จากเปอร์เซ็นต์ตัวเลขว่าตำแหน่งไหนสูงสุด อย่างอันนี้ 20-10-10 เลขตัวหน้ามากที่สุด ก็หมายความว่าเป็นสูตรที่เน้นใช้กับพืชกินใบนั่นเอง
เลือกสูตรปุ๋ยอย่างไรให้เหมาะกับพืชที่ปลูก?
การเลือกสูตรปุ๋ยให้เหมาะสมกับพืชที่ปลูก ไม่ได้พิจารณาแค่ ผลลัพธ์ที่ต้องการ เช่น การเร่งใบ เร่งดอก หรือเพิ่มผลผลิตเท่านั้น แต่ยังต้องดูปัจจัยอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้พืชเติบโตได้เต็มที่และคุ้มค่าการลงทุน ได้แก่
- สภาพดิน: พื้นที่ปลูกมีความเป็นกรด-ด่างมากน้อยเพียงใด หรือขาดธาตุอาหารใดบ้าง หากดินมีค่ากรดสูง อาจต้องเลือกปุ๋ยที่ช่วยปรับสภาพดิน หรือเสริมธาตุอาหารรองที่จำเป็น
- สภาพอากาศ: ฤดูหรืออุณหภูมิในแต่ละช่วงอาจมีผลต่อการดูดซึมปุ๋ยของพืช เช่น ในฤดูฝน อาจต้องใช้ปุ๋ยที่ละลายช้าลง เพื่อไม่ให้ถูกน้ำชะล้างเร็วเกินไป
- ความต้องการเฉพาะของพืชแต่ละชนิด: พืชต่างชนิดกันต้องการธาตุอาหารไม่เท่ากัน เช่น ข้าวต้องการไนโตรเจนสูงช่วงต้น แต่ต้องการโพแทสเซียมมากขึ้นช่วงใกล้ออกรวง ส่วนไม้ผลอาจเน้นฟอสฟอรัสเพื่อการออกดอกติดผล
- ช่วงอายุของพืช: พืชในระยะเริ่มต้นมักต้องการปุ๋ยที่ช่วยเร่งการเจริญเติบโตของรากและใบ แต่เมื่อเข้าสู่ระยะออกดอกหรือให้ผลผลิต ต้องปรับมาใช้ปุ๋ยที่เน้นการบำรุงดอกหรือผลแทน
เพื่อความมั่นใจว่าปุ๋ยที่เลือกเหมาะสมจริง พี่น้องเกษตรกรสามารถปรึกษาหน่วยงานเกษตรในพื้นที่ เช่น สำนักงานเกษตรอำเภอหรือเกษตรจังหวัด ซึ่งมีข้อมูลสภาพดินและสภาพพื้นที่โดยตรง รวมถึงสามารถแนะนำสูตรปุ๋ยที่เหมาะสมกับพืชที่ปลูกในแต่ละพื้นที่ได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ
รวมคำถามที่พบบ่อย เรื่องสูตรปุ๋ย N-P-K
เชื่อว่าพี่น้องเกษตรกรน่าจะยังมีข้อสงสัยเหลืออยู่เกี่ยวกับสูตรปุ๋ย N-P-K ดังนั้นมาลองดูคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตัวเลขสูตรปุ๋ยที่เราได้รวบรวมมาให้ดูกัน!
Q: ตัวเลขบนถุงปุ๋ย เช่น 16-16-16 หมายถึงอะไร?
A: หมายถึงเปอร์เซ็นต์ธาตุอาหารแต่ละชนิดที่มีอยู่ เช่น 16-16-16 ก็หมายความว่ามีไนโตรเจน (N) 16% ฟอสฟอรัส (P) 16% และโพแทสเซียม (K) 16% นั่นเอง
Q: ถ้าอยากเร่งดอกและผล ควรเลือกปุ๋ยสูตรไหน?
A: ถ้าต้องการเร่งดอก ติดผล เพิ่มความหวาน ให้เน้นไปที่การใช้ปุ๋ยที่มีเปอร์เซ็นต์ P และ K สูง (เลขกลางและเลขตัวท้าย)
Q: ปุ๋ยสูตรที่มีเลขตัวหน้าเยอะ เช่น 25-7-7 เหมาะกับพืชแบบไหน?
A: ปุ๋ยเลขตัวหน้าเยอะ จะเหมาะกับพืชที่เน้นกินใบและเร่งลำต้นโตเร็ว เช่น พืชผักทั่วไป
Q: ถ้าใส่ปุ๋ยสูตรไม่ตรงกับความต้องการของพืช จะเป็นอะไรไหม?
A: ถ้าใส่ปุ๋ยไม่ตรงกับความต้องการของพืช หรือใส่มากเกินความจำเป็น อาจทำให้พืชเน่าเร็ว ใบเหลือง ต้นบางกรอบ โตช้า และเสียต้นทุนไปโดยเปล่าได้
Q: จะรู้ได้อย่างไรว่าดินขาดธาตุอาหารตัวไหน?
A: สามารถทำได้โดยการตรวจสอบคุณภาพดิน และลักษณะที่ผิดปกติของพืช เช่น สีใบไม้ ความแข็งแรงของลำต้น
เข้าใจตัวเลข N-P-K เลือกสูตรปุ๋ยถูกต้อง ให้ผลผลิตงาม
พี่น้องเกษตรกรหลายคนที่อ่านมาจนถึงตรงนี้น่าจะทราบดีแล้วว่า สูตรปุ๋ย N-P-K หรือตัวเลขบนถุงปุ๋ย หมายถึงเปอร์เซ็นต์ธาตุอาหารแต่ละตัวที่ใส่ไปในปุ๋ยสูตรนั้น ๆ ซึ่งธาตุอาหารก็จะเน้นไปที่ ใบ ดอก ผล ตามลำดับ ช่วยให้สามารถเลือกปุ๋ยไปใช้กับพืชได้อย่างถูกต้องตามความต้องการนั่นเอง
แน่นอนว่าพืชแต่ละชนิดเองก็มีความต้องการแตกต่างกัน ดังนั้นถ้าพี่น้องเกษตรกรเลือกใช้ปุ๋ยได้ถูกต้อง พืชก็จะได้รับประโยชน์อย่างเหมาะสมเต็มที่ เพื่อให้การฉีดพ่นปุ๋ยเป็นเรื่องง่ายและรวดเร็ว เครื่องพ่นยาติดรถไถ เป็นเครื่องจักรกลการเกษตร CMT ที่จะช่วยอำนวยความสะดวกในการพ่นปุ๋ยหรือสารชีวภัณฑ์ในไร่สวน ด้วยลักษณะหัวพ่นรอบทิศ ละอองละเอียด พ่นได้ระยะไกล มั่นใจได้ว่าพืชของพี่น้องเกษตรกรจะได้รับสารอาหารได้อย่างทั่วถึง
สนใจผลิตภัณฑ์ ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมผ่านช่องทาง
- CMT Thailand เบอร์ +66 38 273 250 to 7
- Facebook Page : Cmt ชลบุรีเมืองทอง ไถดีที่สุด -เพจหลักเพจเดียว
- สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมผ่าน LINE Official @cmt1955