แจกสูตรผสมปุ๋ยใช้เอง ประหยัดต้นทุน แถมได้ผลดี
แจกสูตรผสมปุ๋ยใช้เอง ประหยัดต้นทุน แถมได้ผลดี
ในภาวะเศรษฐกิจที่ไม่ค่อยเอื้ออำนวยเช่นทุกวันนี้ เกษตรกรจำนวนมากต้องเผชิญกับปัญหาต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น โดยเฉพาะค่าปุ๋ยเคมีที่ปรับราคาเพิ่มต่อเนื่อง แม้ปุ๋ยเคมีจะช่วยให้พืชเติบโตได้รวดเร็ว แต่การพึ่งพามากเกินไปก็ทำให้ภาระค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เพื่อเป็นทางออกที่ทั้งประหยัดและยั่งยืน
บทความนี้ CMT จะมาแนะนำเทคนิคการผสมปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง พร้อมสูตรที่เหมาะกับการเร่งการเจริญเติบโต บำรุงดอกและผล ตลอดจนสูตรปรับปรุงดิน ช่วยลดต้นทุนได้อย่างเห็นผล และยังส่งเสริมสุขภาพของพืชในระยะยาว มาดูกันว่ามีสูตรไหนที่ทำง่าย ได้ผลจริง และตอบโจทย์เกษตรกรยุคนี้บ้าง
ประโยชน์ของการทำปุ๋ยใช้เอง
ทำไมพี่น้องเกษตรกรถึงควรรู้วิธีทำสูตรปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง? เพราะนอกจากจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายด้านต้นทุนได้มากถึง 30-50% แล้ว การผสมปุ๋ยยังให้ประโยชน์อื่น ๆ อีกด้วย!
- ปรับสูตรได้ตามชนิดพืชหรือตามฤดูกาล พี่น้องเกษตรกรสามารถมีปุ๋ยที่เหมาะกับพืชที่ตนเองปลูกได้โดยไม่ต้องเปลืองเงิน
- ควบคุมคุณภาพและสัดส่วนสารอาหารได้ เพราะพืชแต่ละชนิดก็มีความต้องการต่างกัน เช่น ต้นนี้เน้นดอกผล ต้นนี้เน้นใบ หากพี่น้องเกษตรกรผสมปุ๋ยตามสูตรใช้เองก็จะกำหนดสัดส่วนสารอาหารให้เหมาะกับพืชได้
- เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แน่นอนว่าปุ๋ยอินทรีย์มีประโยชน์ต่อพืชและดินในระยะยาวมากกว่า ไม่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม ได้ผลผลิตดีและยังได้อากาศแวดล้อมดีอีกด้วย
วัตถุดิบพื้นฐานที่ใช้ผสมตามสูตรปุ๋ย
เมื่อทราบถึงข้อดีของการผสมปุ๋ยใช้เองแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการเตรียมวัตถุดิบ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญที่จะทำให้ปุ๋ยที่ได้มีคุณภาพและตรงตามความต้องการของพืช โดยวัตถุดิบหลักที่เกษตรกรควรมี ได้แก่- ปุ๋ยยูเรีย 46-0-0 แหล่งไนโตรเจนคุณภาพสูง ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตทางลำต้นและใบ
- ขี้วัว หรือขี้ไก่แห้ง อุดมด้วยโพแทสเซียมและสารอินทรีย์ ช่วยบำรุงดินและเพิ่มความอุดมสมบูรณ์
- แกลบดำ หรือปูนขาว ใช้สำหรับปรับสภาพดิน ลดความเป็นกรด และช่วยให้รากพืชดูดซึมธาตุอาหารได้ดีขึ้น
- ฟอสเฟตธรรมชาติ หรือกระดูกป่น แหล่งฟอสฟอรัส ช่วยบำรุงราก ดอก และผล
สูตรปุ๋ยอินทรีย์ทำใช้เอง แนะนำสำหรับเกษตรกร
CMT รวบรวมสูตรปุ๋ยอินทรีย์ที่สามารถทำเองได้ง่าย ๆ และเหมาะกับการใช้งานในหลากหลายรูปแบบ ทั้งสูตรสำหรับเร่งการเจริญเติบโตของพืช บำรุงดอกและผล ไปจนถึงสูตรที่ช่วยปรับปรุงโครงสร้างดิน เพื่อให้เกษตรกรสามารถเลือกใช้ได้ตามความต้องการและชนิดของพืชที่ปลูก โดยทุกสูตรใช้วัตถุดิบที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น ช่วยลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิตอย่างยั่งยืน
สูตรปุ๋ยบำรุงต้นและใบ (สูตรเร่งโต)
สูตรนี้เน้นการเพิ่มไนโตรเจนเพื่อเร่งการเจริญเติบโตของลำต้นและใบ เหมาะสำหรับพืชที่ต้องการใบเขียวสดและโตเร็ว เช่น ผักกาด คะน้า กะหล่ำปลี กวางตุ้ง ผักกาดหอม หรือโหระพา
ส่วนผสมปุ๋ยบำรุงต้นและใบ
- ปุ๋ยยูเรีย 46-0-0 จำนวน 5 กิโลกรัม
- ขี้วัวแห้ง 20 กิโลกรัม
- แกลบดำ 10 กิโลกรัม
วิธีใช้ปุ๋ย: ผสมส่วนผสมให้เข้ากัน จากนั้นหว่านรอบโคนต้นทุก ๆ 2030 วัน เพื่อกระตุ้นให้พืชแตกใบและเจริญเติบโตอย่างต่อเนื่อง
สูตรปุ๋ยบำรุงดอกและผล (เพิ่มความหวานและผลผลิต)
สูตรนี้ช่วยเสริมฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม ซึ่งมีส่วนสำคัญในการกระตุ้นการออกดอก ติดผล และเพิ่มความหวานของผลผลิต เหมาะกับไม้ผล เช่น มะม่วง มะละกอ ลำไย รวมถึงอ้อยและพืชเศรษฐกิจอื่น ๆ
ส่วนผสมปุ๋ยเร่งดอกผล
- ฟอสเฟตธรรมชาติ 5 กิโลกรัม
- ขี้ไก่แห้ง 15 กิโลกรัม
- โพแทสเซียมซัลเฟต 2 กิโลกรัม
วิธีใช้ปุ๋ย: หว่านปุ๋ยรอบโคนต้นในช่วงที่พืชเริ่มออกดอกหรือติดผล เพื่อช่วยให้ดอกติดแน่น ผลโตเต็มที่ และมีรสหวานขึ้น
สูตรปุ๋ยปรับปรุงดิน (เพิ่มอินทรียวัตถุและโครงสร้างดิน)
สูตรนี้เหมาะสำหรับการฟื้นฟูดินหลังการเก็บเกี่ยว หรือเตรียมดินก่อนปลูกพืชรอบใหม่ โดยจะช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุ ปรับความเป็นกรด-ด่าง และป้องกันดินเสื่อมสภาพ
ส่วนผสมปุ๋ยบำรุงดิน
- ปุ๋ยหมัก 30 กิโลกรัม
- ปูนขาว 2 กิโลกรัม
- แกลบดำ 10 กิโลกรัม
วิธีใช้ปุ๋ย: หว่านส่วนผสมลงในพื้นที่เพาะปลูกก่อนเริ่มปลูกพืช หรือหลังเก็บเกี่ยว เพื่อบำรุงดินไม่ให้แข็งกระด้าง ลดความเป็นกรด และช่วยเก็บความชื้นในดิน
เทคนิคการผสมปุ๋ยใช้เองให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด
รู้สูตรปุ๋ยกันไปแล้ว ที่ขาดไม่ได้เลยคือการผสมปุ๋ยให้ได้อัตราส่วนที่เหมาะสม หากพี่น้องเกษตรกรอยากผสมปุ๋ยอินทรีย์ใช้เองที่ได้คุณภาพ ช่วยบำรุงพืชได้จริง เรื่องอัตราส่วนปุ๋ยก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ไม่ควรมองข้าม
1. อัตราส่วนการผสมปุ๋ยใช้เอง
เนื่องจากปุ๋ยแต่ละชนิดมีอัตราส่วนของสารอาหารที่แตกต่างกัน ก่อนที่จะผสมปุ๋ยไปเฉย ๆ พี่น้องเกษตรกรจึงต้องมีการคำนวณก่อน อยู่ที่ว่าต้องการเน้นโต เน้นผล หรือบำรุงดิน เพื่อที่จะได้เลือกแม่ปุ๋ยที่มีสารอาหารเหมาะสมกับความต้องการ
แต่แน่นอนว่าถ้าให้คำนวณทุกครั้งอาจจะเสียเวลา ดังนั้น CMT จะมาแจกสูตรผสมปุ๋ยในรูปแบบตาราง ให้พี่น้องเกษตรกรสามารถนำไปใช้ได้เลย!
อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม: สูตรปุ๋ยตัวเลข N-P-K บอกอะไรบ้าง? ถอดรหัสตัวเลขบนถุงปุ๋ยแบบง่าย ๆ
2. คลุกเคล้าปุ๋ยแต่ละชนิดให้สม่ำเสมอเท่ากัน
รู้สูตรปุ๋ยแต่ละอัตราส่วนกันเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนถัดมาคือการคลุกเคล้าให้ปุ๋ยแต่ละชนิดผสมกันอย่างสม่ำเสมอ โดยเคล็ดลับการเทปุ๋ยคือ ให้เทเรียงลำดับจากปุ๋ยที่มีน้ำหนักมากไปน้อย เช่น
- ปุ๋ยยูเรีย 46-0-0 น้ำหนัก 20 กิโลกรัม
- ปุ๋ย 0-0-46 น้ำหนัก 10 กิโลกรัม
- ปุ๋ย 18-46-0 น้ำหนัก 15 กิโลกรัม
เมื่อแยกปุ๋ยแต่ละถุงตามอัตราส่วนที่ต้องการ (ตามตารางด้านบน) แล้ว ให้เริ่มเทปุ๋ยในอ่างผสมโดยเริ่มจาก ปุ๋ยยูเรีย > ปุ๋ย 18-46-0 > ปุ๋ย 0-0-46 จากนั้นจึงผสมให้คลุกเคล้ากันพอดีนั่นเอง
3. การเก็บรักษาปุ๋ยไม่ให้เสื่อมคุณภาพ
เมื่อผสมปุ๋ยเสร็จเรียบร้อยแล้ว อีกหนึ่งสิ่งสำคัญคือการเก็บรักษาปุ๋ยที่พี่น้องเกษตรกรได้ทำการผสมไว้ โดยให้เทปุ๋ยที่ผสมเรียบร้อยแล้วลงถุงกระสอบ มัดปิดปากถุงให้แน่น และใช้ปุ๋ยที่ผสมตามสูตรปุ๋ยให้หมดภายใน 15 วันเพื่อคงคุณภาพ
ในส่วนของแม่ปุ๋ยที่เหลือ ก็ให้ทำการมัดปิดปากถุงให้แน่น เก็บไว้ในที่ร่มเพื่อนำมาใช้ผสมในครั้งต่อไปได้
เคล็ดลับการใช้ปุ๋ยผสมเองให้ได้ประสิทธิภาพ
หลายคนอาจสงสัยว่า หากผสมปุ๋ยใช้เองแล้ว จะทำอย่างไรให้ได้คุณภาพและผลลัพธ์ที่ดีที่สุด CMT จึงขอแนะนำแนวทางง่าย ๆ แต่ได้ผลจริง เพื่อให้การใช้ปุ๋ยผสมเองคุ้มค่าและส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืชอย่างเต็มที่
- เลือกสูตรให้ตรงกับความต้องการของพืช หากเป็นพืชผักกินใบ เช่น ผักกาด คะน้า ควรเลือกสูตรที่เน้นไนโตรเจนเพื่อเร่งใบ ส่วนไม้ผลที่ต้องการความหวานและปริมาณผล ควรใช้สูตรที่เสริมฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม
- ใช้ในปริมาณเหมาะสม การใส่ปุ๋ยมากเกินไปอาจทำให้ดินเค็ม ส่งผลเสียต่อรากและการเจริญเติบโตของพืช ควรใส่ตามปริมาณที่แนะนำ และสังเกตสภาพพืชประกอบ
- เสริมด้วยปุ๋ยอินทรีย์อื่น ๆ เพื่อบำรุงดินและเพิ่มธาตุอาหารครบถ้วน ควรใช้ร่วมกับปุ๋ยหมัก ปุ๋ยพืชสด หรือเติมสารปรับปรุงดิน เช่น แกลบดำ ปูนขาว เพื่อช่วยฟื้นฟูโครงสร้างดินและเพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึมอาหารของพืช
สูตรผสมปุ๋ยใช้เอง เคล็ดลับง่าย ๆ ที่ใครก็ทำได้
สูตรปุ๋ยอินทรีย์ที่ CMT นำมาแนะนำในบทความนี้ ถูกคัดสรรมาให้ใช้งานได้จริง เหมาะกับพืชหลากหลายชนิด และช่วยลดต้นทุนการผลิตได้อย่างเห็นผล พี่น้องเกษตรกรสามารถบันทึกสูตรไว้และทำตามได้ทันที เพื่อให้พืชได้รับธาตุอาหารครบถ้วนและเติบโตแข็งแรง
นอกจากประโยชน์ด้านความประหยัดแล้ว การผสมปุ๋ยใช้เองยังช่วยเพิ่มคุณภาพผลผลิตและดูแลดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ในระยะยาว ยิ่งหากมีอุปกรณ์ช่วยพ่นปุ๋ยให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ ก็จะยิ่งเพิ่มประสิทธิภาพในการให้อาหารพืชมากขึ้น
หนึ่งในตัวช่วยที่แนะนำคือ เครื่องพ่นปุ๋ยติดรถไถ จาก CMT ที่ออกแบบมาเพื่อให้การพ่นปุ๋ยเป็นเรื่องง่าย ได้อัตราส่วนแม่นยำ และประหยัดเวลา เพียงติดตั้งกับรถไถ ก็สามารถพ่นปุ๋ยได้ทั่วทั้งแปลงในเวลาไม่นาน ลดแรงงานและเพิ่มความสะดวกให้กับทุกขั้นตอนการเพาะปลูก
สนใจผลิตภัณฑ์ ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมผ่านช่องทาง
- CMT Thailand เบอร์ +66 38 273 250 to 7
- Facebook Page: Cmt ชลบุรีเมืองทอง ไถดีที่สุด -เพจหลักเพจเดียว
- สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมผ่าน LINE Official @cmt1955
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวิธีผสมปุ๋ยเอง (FAQ)
เพื่อช่วยคลายข้อสงสัยของพี่น้องเกษตรกรเกี่ยวกับการผสมปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง CMT ได้รวบรวมคำถามที่มักพบ พร้อมคำตอบที่เข้าใจง่ายและนำไปใช้ได้จริง ดังนี้
Q: สูตรปุ๋ยผสมเองทำยากไหม?
A: ไม่ยากเลย เพียงเตรียมวัตถุดิบให้ครบ และผสมตามอัตราส่วนในสูตรที่แนะนำ ก็จะได้ปุ๋ยคุณภาพดี ราคาประหยัดไว้ใช้เองทันที ที่สำคัญสามารถผสมครั้งละมาก ๆ เพื่อเก็บไว้ใช้หลายรอบได้
Q: ต้นทุนการผสมปุ๋ยเองต่อไร่ประมาณเท่าไร?
A: ขึ้นอยู่กับชนิดพืช ปริมาณที่ใช้ และราคาวัตถุดิบในช่วงนั้น ตัวอย่างเช่น การผสมปุ๋ยสูตร 15-15-15 ปริมาณ 500 กิโลกรัม (ใช้ 100 กิโลกรัมต่อไร่) จะใช้วัตถุดิบดังนี้
- ปุ๋ย 46-0-0 จำนวน 2 กระสอบ (50 กก./กระสอบ) ราคา 1,700 บาท
- ปุ๋ย 18-46-0 จำนวน 3 กระสอบ ราคา 3,900 บาท
- ปุ๋ย 0-0-60 จำนวน 2.5 กระสอบ ราคา 2,000 บาท
เนื่องจากใช้ 100 กิโลกรัมต่อไร่ จากปุ๋ยที่ผสมได้ 500 กิโลกรัม จะใช้ได้ 5 ไร่ เท่ากับต้นทุน ประมาณ 1,320 บาทต่อไร่
Q: ปุ๋ยผสมเองให้ผลผลิตดีเท่าปุ๋ยสำเร็จรูปหรือไม่?
A: ได้ผลผลิตดีไม่แพ้ปุ๋ยสำเร็จรูป และบางครั้งอาจได้ผลดีกว่า เพราะสามารถปรับสัดส่วนธาตุอาหารให้ตรงกับความต้องการของพืชแต่ละชนิดและสภาพดินได้โดยตรง
Q: ปุ๋ยผสมเองเก็บได้นานแค่ไหน?
A: เพื่อคงคุณภาพของปุ๋ย ควรใช้ให้หมดภายใน 15 วันหลังการผสม ป้องกันการจับตัวเป็นก้อนและการเสื่อมสภาพของธาตุอาหาร
