ทำไมหน้าดินแข็ง ต้องใช้ผานระเบิดดินดาน? ประโยชน์ที่ชาวสวนหลายคน (อาจ) ไม่รู้

ปัญหาหน้าดินแข็ง ดินอัดแน่นจนกลายเป็นดินดาน เรียกได้ว่าเป็นปัญหาใหญ่ที่พบได้บ่อยสำหรับพี่น้องชาวเกษตรกรเลยทีเดียว มักเกิดจากการไถดินอัดซ้ำ ๆ และปลูกพืชไม่หมุนเวียน ซึ่ง ผานระเบิดดินดาน คือตัวช่วยที่จะแก้ปัญหาดินดาน ให้กลับกลายมาเป็นดินละเอียด ง่ายต่อการพรวนดินในขั้นตอนถัดไปมากยิ่งขึ้น

บทความนี้จะพาพี่น้องเกษตรกรมาหาคำตอบว่าทำไมถึงควรใช้ผานระเบิดดินดานปรับปรุงหน้าดินแข็ง ดินดานคืออะไร และประโยชน์ของผานระเบิดดินดานมีอะไรบ้าง โดยเฉพาะพี่น้องเกษตรกรที่ปลูกพืชไร่อย่างอ้อย นาข้าว หรือสวนผลไม้ยิ่งต้องควรรู้!

ผานระเบิดดินดานคืออะไร?

ผานระเบิดดินดาน คือ ผานที่มีลักษณะขาใบมีดเป็นเหมือนซี่ฟัน หรือเขี้ยวประมาณ 2-7 ขา พร้อมลูกกลิ้งบด การใช้งานจะต้องต่อพ่วงเข้ากับรถแทรกเตอร์ หรือรถไถ โดยใบมีดที่เป็นซี่ ๆ ของผานระเบิดดินดาน จะช่วยไถกระเซาะหน้าดินที่แข็งเป็นดินดานให้ชิ้นเล็กลง แยกชั้นดินแข็งออกเป็นหลายส่วน เพื่อให้ง่ายต่อการไถพรวนด้วยผานบุกเบิก หรือผานพรวนในขั้นตอนถัดไปให้ดินพร้อมเพาะปลูกมากยิ่งขึ้น

อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม: ผานระเบิดดินดาน เปลี่ยนดินดานเป็นเป็นดินดี

ปัญหาดินแข็ง และชั้นดินดานคืออะไร?

พี่น้องเกษตรกรหลายคนที่มีประสบการณ์โชกโชน อาจจะทราบกันดีอยู่แล้วว่าดินดานคืออะไร แต่เราลองมาดูสาเหตุที่ทำให้เกิดดินดาน และผลเสียของการฝืนปลูกพืชในพื้นที่ดินดานกันว่ามีอะไรบ้าง

สาเหตุของการเกิดดินดาน คือ การไถซ้ำจุดเดิมเป็นระยะเวลานาน ด้วยน้ำหนักของรถแทรกเตอร์ และเครื่องจักรการเกษตรต่าง ๆ ก็จะทำให้ดินชั้นล่างอัดตัวกันเป็นก้อนจนแข็ง และแน่นอนว่าหน้าดินก็มีโอกาสเป็นดินดานด้วย

หากไม่ทำการปรับปรุงหน้าดินแข็ง และปลูกพืชบนพื้นที่ดินดาน จะส่งผลให้พืชเจริญเติบโตได้ไม่ดี จากการที่พืชขาดปัจจัยดังต่อไปนี้

• ความสามารถในการชอนไชของรากพืชลดลง ทำให้พืชสูญเสียสารอาหาร
• น้ำซึมลงไปไม่ถึงรากพืช พืชได้รับน้ำไม่เพียงพอ หรือในบางกรณี ถ้าน้ำท่วมขังจากปริมาณน้ำฝน ดินดานไม่สามารถระบายน้ำออกได้ ก็อาจทำให้รากพืชเน่า และเกิดเป็นโรคพืชต่าง ๆ
• อินทรียวัตถุในดินไม่ถูกกระจายอย่างทั่วถึง พืชได้รับสารอาหารไม่เท่ากัน ทำให้ผลผลิตไม่งามเท่าที่ควร

ทำไมเกษตรกรถึงต้องใช้ผานระเบิดดินดาน?

ทำไมการใช้ผานระเบิดดินดาน จึงเป็นวิธีแก้ดินแข็งที่ได้ประสิทธิภาพ? เพราะจากคุณสมบัติของผานดินดานดังต่อไปนี้ จะเป็นสิ่งที่ช่วยบ่งบอกว่าพี่น้องเกษตรกรควรใช้ผานระเบิดดินดาน ปรับปรุงหน้าดินแข็งให้กลับมาดูมีชีวิตมากยิ่งขึ้น

ผานระเบิดดินดาน สามารถเจาะชั้นดินลงไปได้ลึก ทำให้โครงสร้างดินกลับมาดี ง่ายต่อการไถพรวนมากยิ่งขึ้น
ช่วยปรับโครงสร้างดินให้โปร่ง กระจายอินทรียวัตถุภายในดินให้ทั่วถึงมากขึ้น
ลดน้ำท่วมขัง เพิ่มการซึมและการระบายน้ำ เมื่อชั้นดินโปร่ง น้ำก็จะซึมผ่านได้ง่ายขึ้น

อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม: ผานพรวนตัวช่วยพรวนดิน เพื่อเตรียมดินสำหรับการเพาะปลูก

ประโยชน์ของการใช้ผานระเบิดดินดาน

ผานระเบิดดินดานเป็นอุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูสภาพดิน โดยเฉพาะพื้นที่ที่มีชั้นดินแข็งหรือดินดาน ซึ่งมักเกิดจากการใช้เครื่องจักรกลหนักหรือการเพาะปลูกต่อเนื่องเป็นเวลานาน การใช้ผานระเบิดดินดานไม่เพียงช่วยปรับปรุงหน้าดินและโครงสร้างดินให้โปร่งขึ้นเท่านั้น แต่ยังมีข้อดีอื่น ๆ อีกหลายประการ ดังนี้

• ช่วยให้รากหยั่งลึกและแข็งแรงขึ้น เมื่อชั้นดินดานถูกทำลาย รากพืชสามารถชอนไชลงลึกได้มากขึ้น ส่งผลให้รากดูดซึมธาตุอาหารและน้ำจากชั้นดินลึกได้ดีขึ้น ทำให้พืชแข็งแรงและทนทานต่อสภาพแห้งแล้ง
  
• เพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึมปุ๋ยและน้ำ ดินที่มีโครงสร้างร่วนซุย โปร่ง และละเอียด ช่วยให้น้ำและสารอาหารซึมผ่านได้รวดเร็วและทั่วถึง ลดการไหลบ่าหรือการสูญเสียธาตุอาหารทางผิวดิน
  
• เพิ่มปริมาณและคุณภาพผลผลิต เมื่อพืชได้รับสารอาหารครบถ้วนและน้ำเพียงพอ จะเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่ ส่งผลให้ได้ผลผลิตมากขึ้น และมีคุณภาพดีขึ้นทั้งขนาด รสชาติ และสีสัน
  
• ช่วยประหยัดต้นทุนปุ๋ยและน้ำในระยะยาว โครงสร้างดินที่ดีจะกักเก็บความชื้นและธาตุอาหารได้มากขึ้น เกษตรกรจึงไม่จำเป็นต้องใส่ปุ๋ยหรือรดน้ำบ่อย ๆ ลดทั้งค่าใช้จ่ายและเวลาในการดูแลแปลงเพาะปลูก
  
• ป้องกันปัญหาน้ำท่วมขังและการระบายน้ำไม่ดี ดินที่โปร่งจะช่วยให้น้ำไหลซึมลงชั้นลึกได้อย่างรวดเร็ว ลดโอกาสเกิดน้ำท่วมขังซึ่งอาจทำให้รากเน่าเสีย
  

ควรใช้ผานระเบิดดินดานเมื่อไหร่?

อาจมีพี่น้องเกษตรกรที่สงสัยว่า แล้วเมื่อไหร่ถึงควรใช้ผานระเบิดดินดาน หรือสามารถใช้ผานระเบิดดินดานปรับปรุงโครงสร้างดินตอนไหนได้บ้าง โดยหลัก ๆ แล้ว พี่น้องเกษตรกรสามารถปรับปรุงหน้าดินแข็งด้วยผานระเบิดดินดาน ก่อนไถพรวนดินด้วยผานชนิดอื่น ๆ ได้ 2 ช่วง ดังนี้

1. ใช้ผานระเบิดดินดานก่อนปลูกพืชหลัก เช่น ไถในพื้นที่ปลูกอ้อยที่ได้ปลูกพืชชนิดอื่นตัดวงจรศัตรูพืชอ้อยก่อนหน้า
2. ไถดินด้วยผานระเบิดดินดานทุก 2-3 ปี เพื่อลดการอัดตัวกันเป็นชั้นดินดาน

วิธีการใช้ผานระเบิดดินดานอย่างถูกต้อง

การใช้ผานระเบิดดินดานให้ได้ผลสูงสุด ไม่เพียงแต่ช่วยฟื้นฟูโครงสร้างดิน แต่ยังต้องคำนึงถึงความเหมาะสมของความลึกและเทคนิคการไถ เพื่อให้พืชได้รับประโยชน์เต็มที่และรักษาอายุการใช้งานของอุปกรณ์

1. ความลึกและระยะการไถ

พืชแต่ละชนิดต้องการความลึกในการเตรียมดินแตกต่างกัน เพื่อให้รากหยั่งลึกและได้รับความชื้นเพียงพอ ก่อนตั้งค่าความลึกของผานระเบิดดินดาน ควรทราบข้อมูลความลึกที่เหมาะสม ดังนี้

• ถั่วเหลือง: 15 เซนติเมตร
  
• ถั่วเขียว: 15 เซนติเมตร
  
• อ้อย: 20-300 เซนติเมตร
  
• ข้าว: 20-30 เซนติเมตร
  
• ข้าวโพด: 60 เซนติเมตร
  

2. การไถให้ได้ประสิทธิภาพ

เนื่องจากผานระเบิดดินดานจะเป็นการแยกชั้นดินดานออกจากกัน ทำให้หลังไถเสร็จแล้วหน้าดินจะมีความละเอียดแบบหยาบ ๆ ซึ่งถ้าหากทำการปลูกพืชเลย น้ำอาจจะระเหยออกไปจนหมด ดังนั้นหลังจากการไถด้วยผานระเบิดดินดานแล้ว ควรไถพรวนต่อด้วยผานพรวน หรือจอบหมุน เพื่อให้หน้าดินละเอียดฟู คลุมปิดชั้นดินเพื่อกักเก็บความชื้นไม่ให้ระเหยออกไปหมดนั่นเอง

3. เทคนิคลดการสึกหรอของผาน

เช่นเดียวกับการใช้งานผานอื่น ๆ ทั่วไป ก่อนและหลังใช้งานผานระเบิดดินดาน ควรตรวจเช็กสภาพอยู่เสมอ เช็กความแน่นของน็อตแต่ละจุด ทำความสะอาดและพ่นน้ำมันกันสนิมทุกครั้งหลังใช้งาน

คืนชีวิตให้ดินแข็งสู่ดินละเอียด ด้วยผานระเบิดดินดาน เพื่อผลผลิตที่ยั่งยืน

ผานระเบิดดินดาน เป็นตัวช่วยที่จะปรับปรุงหน้าดิน ชั้นดินแข็ง ให้กลับมาโปร่ง ละเอียดหยาบ ง่ายต่อการไถพรวนด้วยผานชนิดอื่นที่อาจจะไถไม่ถึงชั้นดินด้านล่าง การใช้ผานระเบิดดินดานถือเป็นวิธีแก้ดินแข็งที่มีประสิทธิภาพ และเป็นวิธีที่พี่น้องเกษตรกรควรทดลองทำเพื่อคุณภาพดินในพื้นที่การเกษตรของตนเอง

ติดตามสาระการเกษตร เทคนิคดี ๆ จาก CMT ได้ผ่านเว็บไซต์ CMT Thailand 

สนใจผลิตภัณฑ์ ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมผ่านช่องทาง

• CMT Thailand เบอร์ +66 38 273 250 to 7
  
• Facebook Page: Cmt ชลบุรีเมืองทอง ไถดีที่สุด -เพจหลักเพจเดียว
  
• สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมผ่าน LINE Official @cmt1955
  

คำถามที่พบบ่อยเรื่องผานระเบิดดินดาน ตัวช่วยทะลายดินแข็ง (FAQ)

เพื่อช่วยคลายข้อสงสัยของพี่น้องเกษตรกรเกี่ยวกับการใช้ผานระเบิดดินดาน เราได้รวบรวมคำถามที่มักเจอบ่อย พร้อมคำตอบที่เข้าใจง่ายและนำไปใช้ได้จริง ดังนี้

Q: ผานระเบิดดินดานใช้แทนผานไถทั่วไปได้หรือไม่?

A: ผานระเบิดดินดานถูกออกแบบมาเพื่อใช้เสริมการปรับปรุงดินมากกว่าการใช้แทนผานไถทั่วไป จุดเด่นคือสามารถทำลายชั้นดินแข็งหรือดินดานที่อัดแน่นจากการเพาะปลูกต่อเนื่องหรือการใช้เครื่องจักรหนัก ทำให้ดินกลับมาร่วนซุยและเพาะปลูกได้อีกครั้ง แต่ไม่เหมาะสำหรับการไถพรวนเตรียมแปลงทั่วไปที่ต้องการกลับหน้าดิน

Q: ควรใช้ผานระเบิดดินดานบ่อยแค่ไหนเพื่อให้ดินกลับมาโปร่ง?

A: โดยปกติ การไถด้วยผานระเบิดดินดานครั้งแรกก็สามารถทำให้ดินโปร่งและแตกตัวได้ดีแล้ว แต่เพื่อรักษาโครงสร้างดินให้อยู่ในสภาพดีต่อเนื่อง ควรทำก่อนปลูกพืชหลัก หรือทำซ้ำทุก ๆ 23 ปี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพดินและการใช้งานในพื้นที่นั้น ๆ

Q: หลังไถดินด้วยผานระเบิดดินดานแล้ว ต้องใส่ปุ๋ยเพิ่มหรือไม่?

A: ควรใส่ปุ๋ยเพื่อเสริมธาตุอาหารให้กับดิน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ขาดอินทรียวัตถุ การใส่ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยคอกหลังการไถจะช่วยฟื้นฟูดินและเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ได้อย่างรวดเร็ว

Q: ผานระเบิดดินดานเหมาะกับพืชทุกชนิดหรือไม่?

A: ผานระเบิดดินดานสามารถใช้ได้กับพืชหลากหลายชนิด แต่จะเห็นผลชัดเจนกับพื้นที่หรือพืชที่มีโอกาสเกิดดินดานสูง เช่น นาข้าวที่มีการแช่น้ำเป็นเวลานาน สวนผลไม้ที่มีน้ำหนักผลผลิตกดทับหน้าดิน หรือไร่อ้อยที่ใช้เครื่องจักรหนักลงแปลงบ่อย ๆ